Gebelikte Beslenme
Sevgili anne adayları, tebrikler! Artık bebeğiniz için kendinize daha da çok dikkat etmelisiniz. Gebeliğiniz süresince hem kendi gereksinimlerinizi karşılayabilmek hem de bebeğinizin bedensel ve zihinsel gelişimi için yeterli ve dengeli beslenmeniz çok önemlidir.
Gebelik 3 ana döneme ayrılır. Bunların her birine ise trimester denir. Birinci trimester, gebeliğin ilk 13 haftası, ikinci trimester 14-26. Haftalar, üçüncü ise 27-40. Haftaya kadar ki dönemdir. Hamilelikte 9-12 kg ağırlık kazanımı normaldir. Ancak fazla kiloyla hamileliğinize başladıysanız 7-8 kg ağırlık kazanımı da yeterli olabilir. İkiz bebek bekleyenler içinse 17-22 kg normaldir. Bu süreçte sağlıklı beslenmek ve sağlıklı kilo almak, uygun egzersizi belirleyip uygulamak ve planlı hareket etmek bebeğiniz ve sizin için en doğrusudur.
1. Trimester (İlk 3 ay)
İlk 3 ay, eğer fazla kilo ile hamileliğe başladıysanız aldığınız kaloriyi çok fazla arttırmanıza gerek yoktur. Bu aylarda kilo almamak sorun değildir. Ancak kilo kaybı yaratacak ya da kilo almayı kesin bir şekilde durduracak davranışlar bu dönemde uygun değildir. Bebeğin doğum ağırlığını, uygun ağırlık kazanımı belirler. Eğer bu artışı doğru olmayan bir şekilde sınırlandırırsanız, düşük doğum ağırlığına sebep olabilirsiniz. Bu yüzden doğru planlanmış bir beslenme programı çok önemlidir.
2. Trimester (4-6 ay)
Bu aylarda enerji ihtiyacı daha da artar. Bu nedenle günlük ortalama 300 kalorilik ek enerji alınması gerekir. Özellikle 20. haftadan sonra bebeğinizin büyümesi hızlanır ve sizin de iştahınız artar. Vücudunuz yağ depolamaya başlar. Depolanan bu yağ, emzirme döneminde artan enerjiyi karşılamak ve süt yapımı için önemlidir. Ayrıca değişikliklere karşı metabolizmanızı korur.
3. Trimester (7-9 ay)
Bebeğinizin en hızlı büyüdüğü dönem bu dönemdir. Kabızlık ve ödem şikâyetleri normaldir. Kilo artışı haftada 250-500 gram olabilir. Ayrıca, bir hafta tartıda 1 kg artış görürken diğer hafta 250 gram da görebilirsiniz, bunlar normaldir. Aynı zamanda bu aylar, bebeğinizin beyin gelişiminin de çok hızlandığı bir dönemdir.
Aşerme
Aşermek beslenmeniz için bir gereksinim değildir. Gerçek ihtiyaçlarla bağlantısı olmayan bu durum, tat ve kokuya karşı duyarlılığın artması ve değişmesiyle alakalıdır. Bazen de bu olay, annenin besin niteliği olmayan şeyleri bile tüketmek istemesine yol açabilir. Genellikle yetersiz beslenen kişilerde daha sık görülür. Bu sebeple hamileliğiniz boyunca, daha yararlı ve besleyici değeri yüksek yiyecekleri tercih etmeniz sizin ve bebeğinizin sağlığı açısından önemlidir. Bu tercihler besin ögesi eksikliğinden de sizi koruyacaktır.
Bulantı ve Kusmalar
Gebeliğin ilk haftalarında hormonal değişikliklere bağlı olarak mide bulantıları ortaya çıkabilir. Bu durumu önlemek için,
- Eğer bulantılarınız sabah oluyorsa, yataktan kalkmadan önce tuzlu kraker veya grisini atıştırmak iyi bir çözümdür. Kahvaltıda da yağ içeriği yüksek olan yiyeceklerden uzak durmaya çalışın.
- Bulantıyı her an her yerde yaşayabilirsiniz. Bunun için çantanızda mutlaka tuzlu kraker veya muz gibi yiyecekler bulundurun.
- Su bazen mide bulantısını arttırabilir. Eğer bu durumu yaşıyorsanız, su ve diğer içecekleri yemekle değil öğün aralarında tüketin.
- Limon ve nane bulantı geçirmeye yardımcıdır. Nane-limon çayı tercih edebilirsiniz.
- Yemek hazırlarken oluşan koku veya yemeğin görüntüsü sizi rahatsız ediyorsa ya bu yemekleri pişirmeyin ya da destek almayı deneyin. İçerideki hava akımının iyi olmasını sağlayın.
- Midenizin boş kalmaması önemlidir. Bu nedenle azar azar, sık sık ve yavaş yavaş yiyin.
- Asitli içeceklerden kaçının.
- Portakal, greyfurt gibi asitli meyvelerde bulantılarınızı arttırabilir. Tüketirken dikkatli olun.
- Günde 2 kereden daha fazla kusma problemi yaşıyorsanız mutlaka hekiminize danışın.
Mide Ekşimeleri
Bebeğiniz anne karnındayken sindirim sisteminizdeki organlara biraz baskı uygular, bu nedenle mide ekşimelerini hamileliğiniz boyunca yaşayabilirsiniz. Bununla biraz başa çıkabilmek için,
- Rahat elbiseler tercih edin.
- Kafeinli içeceklere dikkat edin, mümkünse tüketmeyin.
- Yemekten sonra yürüyüş yapın.
- Öğünlerinizi bölün. Azar azar ve sık sık yiyin.
- Yağlı, baharatlı, kızarmış yiyecekler yerine haşlanmış makarna, fırınlanmış patates gibi daha kolay sindirilebilir yiyecekleri tercih edin.
Gebeliğiniz Süresince Dikkat Etmeniz Gerekenler
- Sebze ve meyveleri mevsiminde tüketin ve iyi yıkanmış olmasına özen gösterin. Günde 5-6 porsiyon sebze ve meyveye öğünlerinizde yer verin.
- Hazır yiyecek ve içecekleri (hazır çorba, hazır meyve suları, et suyu tabletleri vb.) tüketmeyin. Salam, sucuk, sosis gibi içinde katkı maddesi bulunan besinleri mümkün olduğunca az tüketin.
- Gebelik ve emziklilik boyunca sigara içilmemelidir. Bebeğin rahimde sigara ile karşılaşması ileri dönemlerde yaşayacağı obezite, hipertansiyon ve glikoz intoleransı riskini arttırmaktadır.
- Alkol tüketiminden kaçının.
- Çiğ balık, et ve et ürünlerini tüketmeyin.
- Haftada 1 kez kuru baklagiller, 2 kez balık, 3 kez kırmızı et, 1 kez de hindi ve tavuk tüketerek, beslenmenizde protein dengesi sağlayın.
- Konserve besinleri tercih etmeyin.
- Vejetaryenseniz ya da balık tüketmiyorsanız, mutlaka omega 3 takviyesi alın. Çünkü omega 3, rahimdeki bebeğin beyin ve görme duyusunun gelişimi için aynı zamanda da sinir sistemindeki iletimin sağlanmasında çok önemlidir.
- Beslenmenize probiyotik yoğurt ve sütü, ayrıca kefiri ekleyin.
Unutmayın, beslenme anne karnında başlayıp, ölüme kadar giden hayatımızın en önemli koşullarından biridir. Sizin de anne adayı olarak ilk rolünüz gebeliğiniz süresince yaptığınız seçimlerdir. Sizin seçimleriniz bebeğinizin sağlığı ve geleceğidir. Beslenme de bu seçimlerde büyük bir öneme sahiptir.